TÜRK - MACAR İLİŞKİLERİ

Türkiye-Macaristan İlişkileri

Macaristan ile Türkiye arasında dostane ilişkiler tarihten gelen bağlar ve kültürel yakınlık, NATO müttefikliği, başta AB ve Avrupa Konseyi olmak üzere uluslararası örgütlerde işbirliği ve Macaristan’ın AB üyeliğimize verdiği destek çerçevesinde olumlu olarak ilerlemektedir. İkili ilişkiler, son dönemde artan karşılıklı üst düzey ziyaretler ve istişare mekanizmaları ile her alanda ivme kazanmıştır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın Başbakanlığı döneminde Macaristan’a Şubat 2013 tarihinde gerçekleştirdiği ziyarette iki ülke arasında “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’’ (YDSK) kurulması kararı alınmıştır. Başbakan Viktor Orban’ın Aralık 2013 tarihinde ülkemize yaptığı resmi ziyaret sırasında, Başbakanlar düzeyinde ve her iki taraftan çok sayıda Bakanın katılımıyla ilk YDSK Toplantısı gerçekleştirmiş ve ilişkilerimiz stratejik işbirliği düzeyine çıkarılmıştır. YDSK’nin ikinci toplantısı Şubat 2015 tarihinde Budapeşte’de, üçüncü toplantısı Haziran 2017’de Ankara’da yapılmıştır. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, III. YDSK vesilesiyle Türkiye’ye bir ziyarette bulunmuştur.

Macaristan Cumhurbaşkanı Janos Ader, Mart 2015 tarihlerinde ülkemize, Sayın Cumhurbaşkanımız, Ekim 2018 tarihinde Macaristan’a bir ziyaret gerçekleştirmişlerdir.

Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Szijjarto göreve başladığından bu yana çeşitli vesilelerle ülkemizi ziyaret etmiş; Ağustos 2016’da darbe girişimi sonrasında destek amacıyla, Mart 2017 tarihinde V. KEK Toplantısı vesilesiyle, Haziran 2017 tarihinde III. YDSK ile son olarak 13 Şubat 2019 tarihinde İstanbul’da yapılan Türkiye-Macaristan Afrika İş Forumu ve 19-20 Şubat 2019 tarihlerinde İstanbul’da yapılan Budapeşte Süreci Bakanlar toplantısı çerçevesinde olmuştur. Sayın Bakanımız, Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto’nun davetine icabetle Şubat 2016 tarihlerinde Budapeşte’ye bir resmi ziyaret gerçekleştirmiş; Ekim 2018 tarihinde Macaristan’a yaptığı ziyarette Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eşlik etmiştir.

Macaristan Ulusal Meclis Başkanı Laszlo Köver 7-12 Mayıs 2013 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Dönemin TBMM Başkanı Binali Yıldırım, Aralık 2018 tarihinde Macaristan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.

Macaristan’ın Türk Konseyine gözlemci üyeliği tarafımızdan desteklenmiştir. Macaristan Ulusal Meclis Başkanı Laszlo Köver, Kasım 2018’de İzmir’de gerçekleştirilen Türk Konseyi Parlamenterler Asamblesine katılmıştır.

Macaristan, Temmuz 2017’de üstlendiği Vişegrad Dörtlüsü (V4) dönem başkanlığı çerçevesinde, 2013-2014 dönem başkanlığı süresince olduğu gibi, ülkemiz ile V4 ülkeleri arasında diyalog tesisi ve ilişkilerin artırılması için çaba sarf etmiştir.

Ekonomik/ticari odaklı bir dış politika takip eden Macar Hükümeti, Türkiye’yi “Doğu’ya Açılım” politikasının merkez ülkelerinden biri olarak görmektedir. Bu çerçevede, Aralık 2013’te İstanbul’da bir “Ticaret Evi” açmıştır. 2015 yılında ise Macar Eximbank İstanbul’da bir ofis açmıştır. Halihazırda Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde Ticaret Evleri bulunmaktadır.

2013 yılında, Macaristan’la ikili ticaret hacminin 5 milyar Dolar’a çıkarılması hedefi benimsenmiştir. Bu doğrultuda, 2013 yılında 1.8 milyar Dolar olan ikili ticaret hacmimiz, 2018 yılında 2,55 milyar Dolara çıkmıştır ( ihracatımız 1,156 milyar Dolar, ithalatımız 1,395 milyar Dolar).

Macaristan’dan Türkiye’ye 2002-2018 döneminde yapılan doğrudan yatırımlar 29 milyon Dolar; Türkiye’den Macaristan’a aynı dönemde yapılan doğrudan yatırımlar 58 milyon Doları bulmuştur.

Ülkemizi 2018 yılında bir önceki yıla göre % 55 artışla 123.448 Macar turist ziyaret etmiştir.

Kültürel ilişkiler, Macaristan’la ilişkilerimizin önemli bir boyutunu oluşturmaktadır. Budapeşte’de Yunus Emre Türk Kültür Merkezi (YETKM), İstanbul’da da Macar Kültür Merkezi mevcuttur. Ayrıca, her iki ülkede Türkoloji ve Hungaroloji kürsüleri bulunmaktadır.

Ortak tarihi geçmişimiz çerçevesinde Macaristan’la önemli kültür mirası projelerimiz bulunmaktadır. Budapeşte, Peç, Zigetvar, Eger gibi şehirlerde birçok eserin (cami, hamam, türbe) TİKA tarafından restorasyonu için çalışmalar sürdürülmektedir. Restorasyonu tamamlanan Gül Baba Türbesi, Sayın Cumhurbaşkanımızın Ekim 2018 tarihindeki ziyaretleri sırasında açılmıştır.

Birinci Dünya Savaşı sırasında Galiçya Cephesi'nde yapılan muharebelere katılan 15. Kolordu'nun verdiği şehitlerin naaşları Budapeşte'de Galiçya Şehitliği olarak adlandırılan yerdedir.

Macaristan’da yaklaşık 2.600 vatandaşımız yaşamaktadır.

Macaristan’ın İstanbul’da Başkonsolosluğu ile Antalya, İzmir, Adana, Kütahya, Kayseri, Tekirdağ ve Kocaeli’de Fahri Konsoloslukları bulunmaktadır.